dimanche 25 mars 2018

Stąd do wieczności




.... czyli krótka historia Marii Skłodowskiej-Curie


Maria Skłodowska urodziła się w Warszawie, pochodziła z inteligenckiej, szlacheckiej rodziny. Zarówno jej rodzice jak i dziadek byli szanowanymi, znanymi nauczycielami. Maria Skłodowska miała czwórkę rodzeństwa, troje z nich (siostra Zofia zmarła w wieku 9 lat) było nauczycielami bądź lekarzami. Mała Maria w młodym wieku straciła matkę, która zmarła na gruźlicę. Po śmierci siostry i matki popadła w depresję i od tego czasu definiowała siebie jako ateistka. Całą rozpacz i żal wykorzystała na naukę, ukończyła z wyróżnieniem Żeńskie Gimnazjum Rządowego. Świeżo upieczona absolwentka udzielała korepetycji z matematyki, fizyki i języków obcych. Mała osób wie, że Maria Skłodowska była poliglotką. Znała biegle język rosyjski, niemiecki i francuski. W późniejszych latach swojego życia, kiedy była swego rodzaju gwiazdą świata nauki, korespondowała m.in. z Albertem Einsteinem. Ich wymiana myśli miała osobliwy charakter – Maria pisała po francusku natomiast Albert odpowiadał po niemiecku.



Ostatecznie w 1891 roku Maria na zaproszenie siostry Bronisławy wyjechała do Paryża. Zanim jednak to nastąpiło pracowała jako guwernantka. Mimo chęci, nie mogła podjąć studiów, gdyż w zaborze rosyjskim kobiety nie były przyjmowane na wyższe uczelnie. Gdy tylko dotarła do Francji rozpoczęła studia na jednym z najstarszych, zarazem najbardziej prestiżowym uniwersytecie – Sorbonie. Co ciekawe, podczas studiów poznała i zaprzyjaźniła się ze znanym pianistą Ignacym Janem Paderewskim. Życie dzieliła między naukę a amatorski teatr o charakterze patriotycznym. W 1893 roku uzyskała licencjat z fizyki z pierwszą lokatą, a rok później z matematyki z drugą. Fakt, że kobieta, z depresją, Polka na obczyźnie zdobywa takie wyniki pozwala spojrzeć nieco inaczej na narzekania obecnych, polskich studentów.

Podczas prowadzenia badań naukowych poznała skromnego, ale już uznanego naukowca Piotra Curie. Maria i Piotr szybko znaleźli wspólny język, można powiedzieć, że „chemia” zadziałała. Pobrali się w lipcu 1895 roku. Bez obrączek, bez księdza tylko w gronie najbliższych i przyjaciół. W podróż poślubną pojechali na rowerach. Tacy XIX-wieczni hipsterzy. Dwa lata później na świata przyszła ich córka – Irène.

Mąż towarzyszył Marii w badaniach nad promieniotwórczością. Za pomocą nowatorskich przemian chemicznych wyodrębnili nowy pierwiastek – POLON, nazwany na cześć Polski. Kilka miesięcy później dokonali odkrycia RADU. Małżonkowie Curie badali promieniowanie, stwierdzając m.in że związki promieniotwórcze świecą, wydzielą ciepło. Byli pionierami w swojej dziedzinie. Czasami poświęcali się osobiście, np. Piotr Curie poddał swoje ramię kilkugodzinnego działaniu radu a powstała ranę, trudno gojącą się dokładnie opisał.



W 1903 roku Maria i Piotr otrzymali Nagrodę Nobla z fizyki. Trzy lata później Piotr Curie, w wieku 47 lat, zginął potrącony przez konny tramwaj.  W tym sam roku Maria Skłodowska-Curie została pierwszą kobietą-profesorem na Sorbonie. Po śmierci męża noblistka rzuciła się w wir pracy. Nadal prowadziła badania, propagowała nowatorskie sposoby nauczania dzieci (muzea, teatr). Była orędowniczką tzw. „żywej nauki”.

W 1911 roku Francuska Akademia Nauka (FAN) opierając się jedynie na seksistowskich kryteriach odrzuciła jej kandydaturę. Maria, przecież, była laureatką Nagrody Nobla, posiadała kilka doktoratów, jak widać w tamtych czasach to nie wystarczyło. Co ciekawe, pierwszą kobietą przyjęto w poczet FAN była Marguerite Perey doktorantka Marii Skłodowskiej-Curii.

Badaczka otrzymuje drugą nagrodę Nobla, tym razem z chemii. Została tym samym pierwszym człowiekiem wyróżnionym dwukrotnie. Do dziś tylko 4 laureatów zostało odznaczonych dwukrotnie. Jej sukces przyćmił romans z żonatym mężczyzną Paulem Langevinem. Skandal, który wstrząsnął światem nauki dotarł również do członków Szwedzkiej Akademii Nauk, którzy zasugerowali Marii, by zrezygnowała z nagrody.    Jednak Maria, dzisiejsza feministka, stwierdziła, że nie należy mieszać spraw prywatnych z zawodowymi i ma pełne prawo odebrać zasłużoną nagrodę.



Niedługo później wybuchła I wojna światowa, w jej trakcie, Maria organizowała tzw. „samochody Curie”, dzięki jej pracy można było zrobić zdjęcia rentgenowskie w polowych warunkach. Było to szczególnie ważne, ponieważ w trakcie tego konfliktu po raz pierwszy na masową skalę używano broni automatycznej, artylerii i innych środków rażenia, których odłamki były bardzo trudne do wykrycia w ciele. Jeszcze w trakcie trwania wojny jako jedna z pierwszych kobiet uzyskała prawo jazdy.

Irène Curie, córka, w 1926 roku wraz z mężem otrzymała Nagrodę Nobla za odkrycie sztucznej radioaktywności. W tym przypadku jabłko spadło niedaleko jabłoni.
Maria Skłodowska-Curie, będąc już uznanym autorytetem poświęciła się tworzeniu tzw. „Instytutów Radowych” (m.in. w Warszawie). Podczas wyjazdu do Stanów Zjednoczonych została przyjęta przez dwóch kolejnych prezydentów USA.

W 1934 roku Maria zaczęła czuć się coraz gorzej. Pierwotnie diagnoza lekarzy zakładała grypę, następnie gruźlicę lecz dopiero w sanatorium w Passy lekarze ustalili, że to białaczka, a właściwie złośliwa anemia. Cierpiała również na chorobę popromienną. Właśnie tam zmarła 4 lipca 1934 roku.
Maria Skłodowska-Curie, dziewczynka, a później kobieta ze skromnego domu w nieistniejącym państwie, dzięki geniuszowi, ale przede wszystkim dzięki uporowi, wytrwałości i pracy pokonała drogę stąd do wieczności.


Post powstał w ramach akcji « W 80 blogów dookoła świata ». Oto lista innych blogów, które wzięły udział w akcji : 

CHINY
Biały Mały Tajfun: Z czym się Chińczykom kojarzą kobiety? - https://baixiaotai.blogspot.com/2018/03/z-czym-sie-chinczykom-kojarza-kobiety.html

DANIA
Ukryty Kot: Kobieta w języku duńskim
http://ukrytykot.pl/2018/03/25/kobieta-w-jezyku-dunskim/

FINLANDIA
Suomika: Kobiece sprawy po fińsku (tylko dla kobiet!)

FRANCJA
Madou en France: 8 niezwykłych kobiet, które odmieniły Francję

GRECJA
Powiedz to po grecku: O określeniach kobiety w języku greckim https://www.powiedztopogrecku.pl/o-okresleniach-kobiety-w-jezyku-greckim/

GRUZJA
Gruzja okiem nieobiektywnym: Kobiety w języku gruzińskim

HISZPANIA
Hiszpański dla Polaków: Kobieto, to musisz wiedzieć o hiszpańskim! https://www.hiszpanskidlapolakow.com/o-hiszpanskim/kobieta-i-hiszpanski

IRLANDIA
W Krainie Deszczowców: Kobieta po irlandzku

JAPONIA
japonia-info.pl: „Kobiecy” pierwiastek w jōyō-kanji

KIRGISTAN
Kirgiski.pl: Kobieta w języku kirgiskim  

NIEMCY
Niemiecki w Domu: Kobieta w Niemczech

ROSJA
Dagatlumaczy - blog o tłumaczeniach i języku rosyjskim: “Kobieta” w języku rosyjskim

SZWECJA
Szwecjoblog:  Kobieta w języku szwedzkim - 5 ciekawostek

TURCJA
Turcja okiem nieobiektywnym: Czy Turczynki chcą nosić hidżab?

USA
Papuga z Ameryki: Jak ubierają się kobiety w USA?

WIELKA BRYTANIA

Angielska Herbata: Angielskie idiomy z kobietą w tle

English-Nook:  6 żon Henryka VIII

Angielski dla każdego: Królowa, czyli najważniejsza kobieta w Wielkiej Brytanii
http://www.angielskiblog.pl/2018/03/krolowa-czyli-najwazniejsza-kobieta-w.html

WŁOCHY
Po Prostu Włoski: Kobieta w języku włoskim - idiomy i powiedzenia

USA
Papuga z Ameryki: Jak ubierają się kobiety w USA?

RÓŻNE JĘZYKI
Enesaj.pl: Kobieta w językach turkijskich  



1 commentaire:

  1. Oo, ale fajny sposób na korespondencję w dwóch językach, aż chyba sama z kimś wypróbuję. :)

    RépondreSupprimer