Mowa (nie)zależna

Mowę niezależną (discours direct) stosujemy, kiedy chcemy przytoczyć, zacytować czyjąś wypowiedź. Najczęściej używamy do tego cytatów.

Mowę zależną (discours indirect) stosujemy kiedy przytaczamy czyjeś myśli, wypowiedzi tworząc pełne zdanie lub pełne zdania. Zdania te łączymy za pomocą jednego z wielu czasowników wprowadzających (les verbes introducteurs) np. dire.

Oto przykłady zdań w mowie niezależnej (discours direct) :

Paulette dit : « Il fait beau »             Paulette powiedziała : « Ładnie dzisiaj »

Il pense : « Elle est belle »                On myśli : « Ona jest piękna »

Est-ce que tu as un stylo ?               Czy masz długopis ?

Où tu vas ?                                       Gdzie idziesz ?

Qu’est-ce que vous faites?                Co robicie ? Co Pan(i) robi ?

Qu’est-ce qui se passe ?                    Co się dzieje ?

Viens à 10h00 !                                Przyjdź/Przyjedź o 10.

Warto zwrócić uwagę, że wszystkie zdania są w czasie teraźniejszym różnią się tylko treścią zdania. Mamy tutaj zdania twierdzące, zdania pytające oraz zdanie rozkazujące.

Jak zamienić powyższe zdania na mowę zależną (discours indirect) ?

1. Zdania twierdzące łączymy za pomocą np. czasownika dire i penser a następnie dodajemy que :

Paulette dit : « Il fait beau »               Paulette dit qu’il fait beau.      

Il pense : « Elle est belle »                  Il pense qu’elle est belle.

2. Zdania pytające możemy zamienić na mowę zależną na trzy sposoby. Wszystko zależy od postawionego pytania.

a) zdania pytające łączymy za pomocą np. czasownika demander a następnie zamiast est-ce que, inwersji lub pytania zadanego za pomocą intonacji wstawiamy  si :

        

Est-ce que tu as un stylo ?                Il demande si tu as un stylo.  

b) zdania pytające łączymy za pomocą np. czasownika demander a następnie zostawiamy pytajnik, który jest w zdaniu :

Où tu vas ?                                       Elle demande où tu vas.        

c) zdania pytające łączymy za pomocą np. czasownika demander a następnie zamiast pytajnika qu’est-ce que wstawiamy ce que ; zamiast pytajnika qu’est-ce qui wstawiamy ce qui :

Qu’est-ce que vous faites?                Nous demandons ce que vous faites.

Qu’est-ce qui se passe ?                    Vous demandez ce qui se passe.

3. Zdanie rozkazujące jest często zastępowane trybem subjonctif lub, częściej, po prostu bezokolicznikiem poprzedzonym de, co zdecydowanie ułatwia życie J Łączymy je tak jak poprzednie zdania np. czasownikiem dire.

Viens à 10h00 !                                 Il lui dit de venir à 10h00. 

Jakieś pytania???

1. Dlaczego w zamienionych zdaniach na mowę zależną 

ciągle jest inna osoba: raz il, raz elle?

Jeśli uważnie czytaliście post zauważyliście, że starałam się w każdym zdaniu przekształconym na mowę zależną wprowadzić inną osobę np. : Il demande (…), Elle demande (…), Nous demandons (…). Zabieg jest celowy, żeby pokazać Wam, że możemy, oczywiście w zależności od kontekstu, zmieniać osobę (podmiot) zdania wyjściowego.      

2. Co z zaimkami COD, COI … ?

Pamiętajcie, że zaimki COD i COI zawsze będą stały przed czasownikiem wprowadzającym np. : Il le regarde et lui dit : „Oui, je t’aime”.

Tym tematem zajmiemy się szerzej w następnej odsłonie postu o mowie (nie)zależnej. Oczekujcie nowego postu!

3. A co jeśli zdanie jest długie ?

Powtarzamy tyle razy spójnik łączący ile trzeba J np. :

Je sors et ensuite je vais au supermarché.        

Elle dit qu’elle sort et qu’elle va au supermarché.

Alors, tu es prête ? On peut y aller ?

Elle me demande si je suis prête et si on peut y aller.

4. A co zdaniem w mowie zależnej typu : « On odpowiada, że tak. »

Proszę bardzo : Il répond que oui.

Zwykle w tym przypadku nie stosujemy « ściągnięcia » po que. 

Post ten możecie pobrać w formie pliku PDF : JE CLIQUE !
 Co Was jeszcze czeka w kolejnych postach : 

- czasowniki wprowadzające: les verbes introducteurs,- następstwo czasów w mowie zależnej,- podsumowanie w formie ćwiczeń. Wyczekujcie !